pogoda nie pogoda
  • pejoratywizacja znaczeń wyrazów
    23.01.2014
    23.01.2014
    Według Etymologicznego słownika języka polskiego Andrzeja Bańkowskiego słowo pierdolić było przed XIX wiekiem „słowem całkiem «przyzwoitym», używanym i w salonach (dla eufonii swojej)”, co poparto cytatem z Józefa Wybickiego. Czy są w języku polskim inne słowa, które z biegiem czasu nabrały odcienia wulgarnego, nie zmieniając przy tym znaczenia?
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
  • w Podkarpackiem
    22.11.2002
    22.11.2002
    Często słyszy się w telewizyjnej pogodzie zkończenia województw: w warszawskiem, krakowskiem, podkarpackiem. Jestem z Małopolski i nigdy nie słyszałem, żeby ktoś tak tego typu wyrazy wymawiał. Nie ma tego -kiem, -giem, tylko formy w podkarpackim, pomorskim. Jak powinno być właściwie? Czy obie formy są poprawne? Która ewentualnie jest ogólnopolska? Dziękuję!
  • przyczyny obiektywne
    2.06.2003
    2.06.2003
    Coraz częściej słyszę wyrażenie przyczyna obiektywna, mające oznaczać przyczynę niezależną. Czy jest to poprawne zastosowanie przymiotnika obiektywny?
  • Serbska miejscowość Bela Crkva
    12.07.2019
    12.07.2019
    Od dawna nie potrafię znaleźć odpowiedzi na pytanie o odmianę dwuczłonowych słowiańskich nazw miejscowości zawierających w sobie przymiotnik. Jak dla przykładu wyglądałaby deklinacja nazwy serbskiej miejscowości Bela Crkva? Oczywiście, kiedy nazwa danego miejsca znana jest językowi polskiemu (np. Jeziora Plitwickie), problem zdaje się nie istnieć, ale co robić w sytuacji, kiedy nie ma polskiego odpowiednika nazwy? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • meteorolog i synoptyk
    23.10.2006
    23.10.2006
    Jak to jest z meteorologiem i synoptykiem? Przejrzałem definicje w różnych słownikach i najogólniejsze podsumowanie może być takie, że w ich świetle meteorolog to ktoś, kto przewiduje pogodę, a synoptyk to meteorolog, który przewiduje pogodę – czyli definicja synoptyka sugeruje, że meteorolog jest szerszym pojęciem, ale definicja meteorologa sugeruje, że to to samo.
  • Następne 12 godzin czy następnych 12 godzin

    28.09.2020
    28.09.2020

    Często słyszymy: prognoza pogody na następne 12 godzin, zarażonych jest kolejne 168 osób. Czy nie powinno być: prognoza pogody na następnych 12 godzin, zarażonych jest kolejnych 168 osób. Proszę o wyjaśnienie problemu. 

  • Odmieniamy Olešnice, Police, Sušice i Kopřivnice
    4.03.2020
    4.03.2020
    Szanowni Państwo,
    w języku czeskim są nazwy miejscowości, która w mianowniku kończy się na -ice i są w rodzaju żeńskim i w liczbie pojedynczej, np. ta Opavice (w dialekcie morawskim ta Opavica, po polsku ta Opawica), ta Ostravice (w dialekcie morawskim ta Ostravica, po polsku ta Ostrawica), ta Olešnice, ta Police, ta Sušice, ta Kopřivnice itd. Jaka jest odmiana tych nazw w języku polskim? Czy jest ta Olešnice i w tej Olešnicy?
  • Przecinek po wtrąceniu
    10.11.2015
    10.11.2015
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, czy potrzebny jest przecinek w następujących zdaniach:
    1. Słyszał rozdrażnione wołanie kapitana: „Co? Co?” (,) oraz wytężony, ochrypły głos bosmana: „[…]”.
    2. Wołał świeżym, donośnym głosem: „Szybciej, chłopcy, do pomocy!” (,) i dyrygował robotą, mówiąc sobie w duszy: „Tego się właśnie spodziewałem”.
    3. Każdy bez wyjątku zawierał zdanie: „Mamy w tej podróży doskonałą pogodę” (,) lub podobne stwierdzenie w tym sensie.

  • temperatura
    8.02.2008
    8.02.2008
    W prognozach pogody podawanych w TV „pogodynki” chyba wszystkich stacji mówią: temperatury w Polsce lub Jutro temperatury będą zróżnicowane itp. Wg mnie jest to błąd, gdyż temperatura występuje jedynie w liczbie pojedynczej, posiada natomiast różne wartości. Czy mam rację?
    Kazimierz Zbyszewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego